عفونت ادرای در کودکان خطرناک است؟
عفونت ادراری در کودکان یک بیماری شایع است که با ورود باکتری ها به کلیه و مثانه همراه است. یک کودک مبتلا به عفونت ادرای ممکن است علائمی مانند تب، دل درد و تکرر ادرار داشته باشد. عفونت ادراری در کودکان دختر بیش تر از پسران رخ می دهد. توصیه می شود والدین با دیدن علائم گفته شده فورا به پزشک مراجعه کنند و بیماری را جدی بگیرند. این بیماری اگر جدی گرفته نشود ممکن است سبب تخریب قسمتی از کلیه و یا نارسایی کلیه شود. تماس طولانی مدت دستگاه تناسلی با میکروب ها به خصوص مدفوع می تواند نقش مهمی در بروز این بیماری در کودکان و به ویژه در نوزادان شود. ما در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی در ارتباط با عفونت ادرای در کودکان ارائه دهیم.

چه عواملی سبب عفونت ادراری در کودکان می شود؟
عفونت ادراری یک بیماری شایع در میان بزرگسالان و کودکان است. اما این بیماری به خودی خود به وجود نمی آید و عوامل زیادی در شکل گیری آن نقش دارند. برخی از این موارد به اختصار در زیر اشاره شده است.
- پسران زیر یک سال و دختران زیر 4 بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند . بنابراین سن یکی از عوامل این بیماری است.
- پسرانی که ختنه نشده اند بیش تر از پسرانی که در نوزادی ختنه شده اند به این بیماری مبتلا می شوند.
- عفونت ادراری در میان دختران سه برابر پسران است.
- عفونت ادراری در سیاه پوستان کمتر از سفید پوستان است.
- کودکانی که در سابقه خانوادگی خود تجربه عفونت ادراری داشته اند بیشتر در معرض این بیماری است.
- در کودکانی که راه اتصال حالب به مثاله شل است، برگشت ادرار ایجاد شده و کودک را مستعد ابتلا به این بیماری می کند.
- کودکانی که به طور مادرزادی دچار انسداد مجاری ادراری است.
- مثانه عصبی که به دلیل اختلال در سیستم عصبی مثانه به وجود می آید.
- زیاد نگه داشتن ادرار در کودکانی که ادرار خود را نگه می دارند.
- یبوست در کودکان می تواند سبب بروز عفونت ادراری شود.

روش تشخیص عفونت ادراری در کودکان
تشخیص عفونت ادراری با آزمایش و کشت ادرار است. نمونه ادرار گرفته شده باید در کمتر از 2 ساعت به آزمایشگاه داده شود. در صورتی که کودک تب داشته باشد لازم است آزمایش خون جهت شدت عفونت گرفته شود. بهتر است کودکانی که عفونت ادراری با تب شدید دارند کشت مایع نخاعی توصیه می شود. چون در این سن باکتری ها به راحتی وارد مغز می شوند و مننژیت ایجاد کنند.
تشخیص عفونت ادراری در کودکان نیازمند توجه ویژه به علائم بالینی و انجام آزمایشهای دقیق است. مراحل تشخیص شامل موارد زیر است:
بررسی علائم بالینی
کودکان ممکن است علائمی مانند تب، درد در ناحیه شکم یا کمر، ادرار دردناک یا سوزش، تکرر ادرار یا بوی بد ادرار داشته باشند. در نوزادان و کودکان خردسال، علائم ممکن است غیرمستقیم باشد و به صورت بیاشتهایی، تحریکپذیری یا تب بدون علت مشخص بروز کند.
آزمایش ادرار
یکی از مهمترین ابزارهای تشخیص عفونت ادراری، آزمایش ادرار است. نمونه ادرار برای بررسی وجود باکتری، گلبولهای سفید (نشاندهنده عفونت) و نیتریتها (که نشانه وجود برخی باکتریها است) مورد آزمایش قرار میگیرد.
آزمایش نوار ادرار (Dipstick Test)
یک آزمایش سریع است که وجود گلبولهای سفید، نیتریتها و سایر مواد غیرعادی را بررسی میکند.
کشت ادرار
برای تشخیص نوع دقیق باکتری عامل عفونت، کشت ادرار انجام میشود. این آزمایش کمک میکند تا پزشک بهترین آنتیبیوتیک را برای درمان انتخاب کند.
آزمایش خون
در برخی موارد حاد، پزشک ممکن است برای بررسی علائم عفونت شدید، آزمایش خون نیز درخواست کند.
تصویربرداری
اگر عفونت مکرر باشد یا به نظر برسد که سیستم ادراری کودک به درستی عمل نمیکند، ممکن است از سونوگرافی یا دیگر تصویربرداریها برای بررسی ساختار و عملکرد کلیهها و مثانه استفاده شود.
تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع عفونت ادراری در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است تا از عوارض طولانیمدت مانند آسیب به کلیهها جلوگیری شود.
علائم عفونت ادراری در کودکان
تشخیص عفونت اداری در کودکان بدون آزمایش و کشت ادرار تقریبا دشوار است. چرا که ممکن است کودک به راحتی نتواند مشکلات خود را بیان کند و برای او مبهم باشد. با این وجود این علائم را می توان به شرح زیر تقسیم بندی کرد:
- تب
- استفراغ
- درد شکم و زیرشکم
- اشتها نداشتن کودک
- وزن نگرفتن کودک
- درد و سوزش هنگام ادرار
- نیاز مجدد به ادرار کردن
- بی اختیاری ادرار و یا شب ادراری
- خون در ادرار
- کدر بودن ادرار
- بوی بد ادرار
بیشتر بخوانید : بیوشیمی ادرار
پیشگیری از عفونت ادرار در کودکان
درست است که عفونت ادراری در کودکان بسیار شایع است، اما در صورتی که برخی پیشگیری ها توسط والدین انجام شوند میزان ابتلا به این بیماری کمتر و حداقل می شود. برخی از کارهایی که می توان انجام داد به شرح زیر هستند:
- مصرف زیاد آب و ادرار کردن کودک هر 3 ساعت یکبار
- در صورتی که کودک یبوست دارد باید برطرف شود.
- در هنگام شستشو مجرای ادراری با مجرای مدفوع تماس نداشته باشد.
- لباس های زیر نخی و گشاد استفاده شود.
- پسران باید ختنه شوند .
آیا عفونت ادراری در کودکان خطرناک است؟
عفونت ادراری در کودکان در صورتی که به موقع تشخیص داده شود و فرآیندهای درمانی به درستی انجام شود قابل درمان و پیشگیری است. اما در صورتی که جدی گرفته نشود، ممکن است از طریق نفوذ میکروب ها به مایع نخاعی و ورود به مغز، کودک دچار مننژیت مغزی شود. بنابراین در صورت مشاهده هر گونه علائم غیرعادی در کودک به پزشک متخصص اطفال مراجعه کرده و با انجام آزمایشات مربوطه در بهترین آزمایشگاه غرب تهران پروسه درمان را آغاز کنید.
نحوه جمعآوری نمونه ادرار به چه صورت است؟
برای کودکان بزرگتر، نمونهگیری معمولاً از طریق ادرار میانه (زمانی که ادرار شروع به خروج کرده) انجام میشود. در نوزادان و کودکان کوچکتر که کنترل مثانه ندارند، ممکن است از یک کیسه استریل یا در برخی موارد خاص از سوند یا سرنگ برای جمعآوری نمونه استفاده شود.
روش های درمان عفونت ادراری در کودکان
درمان عفونت ادراری در کودکان به نوع و شدت عفونت، سن کودک و وضعیت کلی سلامتی او بستگی دارد. در زیر به روشهای رایج درمان عفونت ادراری در کودکان اشاره میشود:

آنتیبیوتیکها
درمان اصلی عفونت ادراری با تجویز آنتیبیوتیکها آغاز میشود. نوع و دوز آنتیبیوتیک بستگی به نوع باکتری عامل عفونت و سن کودک دارد. برای عفونتهای خفیف، ممکن است آنتیبیوتیکها به صورت خوراکی تجویز شوند، در حالی که عفونتهای شدیدتر ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان و دریافت آنتیبیوتیکهای تزریقی داشته باشند.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری کودکان
پس از مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص عفونت ادراری پزشک متخصص آنتی بیوتیک و داروهای مربوط را برای کودک تجویز می کند. داروهای تجویز شده با توجه به سن ، شدت عفونت و سونوگرافی کلیه در هر فرد با دیگری فرق دارد. پروفیلاکسی در اکثر کودکان برای مهار عفونت تجویز می شود و از مصرف خود سرانه این دارو اجتناب شود.
آرامبخشها و مسکنها
برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از عفونت، پزشک ممکن است داروهای مسکن تجویز کند. این داروها میتوانند به بهبود راحتی کودک کمک کنند.
افزایش مایعات
تشویق کودک به نوشیدن مایعات بیشتر (آب و نوشیدنیهای غیرمجاز) کمک میکند تا باکتریها از مجرای ادراری خارج شوند. مایعات کافی همچنین به رقیق شدن ادرار و کاهش سوزش کمک میکند.
رعایت بهداشت
آموزش به کودکان درباره رعایت بهداشت شخصی، از جمله شستن دستها و استفاده صحیح از توالت، برای جلوگیری از عفونتهای ادراری بسیار مهم است.
پیگیری
پس از درمان، پزشک ممکن است درخواست کند که کودک دوباره آزمایش ادرار دهد تا اطمینان حاصل کند که عفونت به طور کامل درمان شده است. همچنین، در موارد عفونتهای مکرر، ممکن است پزشک روشهای پیشگیری را توصیه کند.
درمان عفونت ادراری در کودکان نیازمند توجه و پیگیری دقیق است تا از بروز عوارض جدی و مشکلات طولانیمدت جلوگیری شود.
سوالات متداول عفونت ادراری در کودکان
کودکانی که دارای مثانه عصبی هستند توصیه می شود از شنا کردن در استخرهای عمومی اجتناب کنند. هم چنین دوش گرفتن بعد از شنا در جلوگیری از ابتلا به عفونت نقش مهمی دارد.
در این صورت احتمال آسیب به بافت کلیه ، عفونت کلیه و نارسایی کلیه وجود دارد. در موارد حادتر سبب بیماری های مغزی می شود.
خیر توصیه نمی شوند. در برخی موارد موجب از بین رفتن باکتری های مفید می شوند.
خیر قطع مصرف آنتی بیوتیک سبب عود مجدد عفونت و مشکلات برای کودک می شود. هدف از انجام آزمایش بررسی موثر بودن آنتی بیوتیک ها و پاک بودن ادرار کودک از باکتری ها می باشد.
در نهایت…
عفونت ادراری در کودکان یک مشکل شایع اما قابل درمان است که میتواند عوارض جدی مانند آسیب به کلیهها را به همراه داشته باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب با استفاده از آنتیبیوتیکها و رعایت بهداشت شخصی اهمیت زیادی دارد. افزایش مایعات و مشاورههای پزشکی نیز میتواند به پیشگیری از عفونتهای مکرر کمک کند. والدین باید به علائم بیماری توجه کنند و در صورت مشاهده نشانههایی از عفونت، به پزشک مراجعه کنند تا از مشکلات بلندمدت جلوگیری شود.
اگه از ژل های شستشو استفاده کنیم کمتر نمیشه عفونت ؟ یعنی تاثیری داره ؟
استفاده مکرر از ژل های شستشو توصیه نمی شود