PCT تست
PCT چیست و به چه علت انجام می شود؟
نقش سرویکس ( دهانه رحم) در باروری، ایجاد محیط مغذی و PH مناسب ( بیش از 7) برای اسپرم ها و محافظت آنها در برابر عوامل مخرب و تسهیل انتقال آنها به داخل رحم است. موکوس سرویکس، درست قبل از تخمک گذاری تحت تاثیر استروژن شدیدا” افزایش یافته ( حتی خود شخص متوجه آن می شود)، سیال و شفاف شده و خاصیت کشسانی زیادی به خود می گیرد.
علل سرویکال مسئول کمتر از 5 درصد موارد نازایی بوده و از طریق تست بعد از نزدیکی (Post coital test (PCT مورد بررسی قرار می گیرد.
PCT در چه زمانی باید انجام گیرد و چه اقداماتی باید قبل از آن صورت گیرد؟
– PCT یک تا دو روز مانده به تخمک گذاری حدودا” بین 12 تا 16 قاعدگی صورت می گیرد.
– زوجین باید از 2 روز قبل از نزدیکی خودداری نمایند.
– زوجین باید در روز مقرر اقدام به تماس جنسی کرده و پس از 6 تا 10 ساعت از نزدیکی نمونه هایی از موکوس سرویکس تهیه شود. آزمايش پس از مقاربت يا PCT كاملاً شبيه بررسي ترشحات دهانة رحم در تست پاپ اسمیر است.
– بعد از تماس جنسی از شستن واژن باید خودداری شود.
– در صورتیکه جواب PCT در ساعات 6 تا 10 غیر طبیعی باشد، باید تست فوق را طی ساعات 10 تا 13 پس از نزدیکی تکرار نمود و آنگاه نتیجه گیری کرد.
این آزمایش بر اساس اندازهگیری پارامترهایی در موکوس مثل حجم، خاصیت سرخسی شدن، قابلیت کشآمدن، ویسکوزیته و سلولهای عفونی درجهبندی میشود و زنانی که در این درجهبندی، نمره بالای 10 به دست میآورند از لحاظ کیفیت و کمیت موکوس سرویکس در گروه نرمال قرار میگیرند. سپس تعداد و تحرک اسپرم و همینطور میزان اسیدیته (pH) در هر دو منبع واژینال و سرویکس (دهانه رحم) در زیر میکروسکوپ مشاهده می شود. در حالت نرمال pH واژن اسیدی و دهانه رحم خنثی یا قلیایی باشد و حداقل 10 اسپرم متحرک با درجه تحرک پیشرونده سریع و کند در میدان میکروسکوپی (با بزرگنمایی 400) باید مشاهده شود.
نتیجه نرمال PCT نقش تعیین کننده در انتخاب روش درمانی دارد و نشان دهنده آن است که:
1- شوهر به اندازه کافی اسپرم طبیعی تولید می کند.
2-به دنبال نزدیکی، اسپرم به طور صحیح در داخل واژن قرار گرفته است.
3-غدد دهانه رحم طبیعی هستند.
4-استروژن به میزان کافی قبل از تخمک گذاری تولید شده و در نتیجه تخمک گذاری طبیعی است.
5-آنتی بادی ضد اسپرم در موکوس وجود ندارد. منفی شدن PCT یعنی عدم وجود اسپرم یا بی حرکت بودن تمام اسپرمها درموکوس می باشد.
تصویر: حالت سرخسی شدن یا FERNING موکوس طبیعی سرویکس را نشان میدهد
مواردی که سبب غیر طبیعی شدن تست می شوند عبارتند از:
1- تست در زمان مناسب انجام نشده است. برای مثال PCT خیلی زود یا خیلی دیر در سیکل انجام شده است. زمان اشتباه از شایعترین علل نتیجه غیر طبیعی بوده و لازم است که دوباره تکرار شود.
2-تخمک گذاری در طی آن سیکل قاعدگی رخ نداده است. شاید دلیل آن فشار و استرس و تعیین غلط زمان انجام نزدیکی باشد.
3-تعداد اسپرم خیلی کم بوده یا حرکت آن کم است.
4-دهانه رحم غیرطبیعی می تواند سبب منفی شدن تست گردد. برای مثال عفونت مزمن در دهانه رحم مانع تولید موکوس کافی می شود و در بعضی از زنان که دارای زخم در دهانه رحم می باشند، موکوس به اندازه کافی تولید نمی شود.
5-وجود آنتی بادی علیه اسپرم در ترشحات دهانه رحم
6– درمان با داروهایی همچون کلومیفن، ،Tamoxifen، پروژسترون، دانازول که همگی برای درمان ناباروری استفاده می شوند می توانند مانع تولید موکوس خوب شوند.
7-کاهش قابلیت کش آمدن موکوس می تواند ناشی از كاهش سطح استروژن سرم (نامناسب بودن وضعيت تخمك) باشد.