تب دانگ
DENGUE HAEMORRHAGIC FEVER
تب دانگ كه اصطلاحا” به تب استخوان شكن نیز معروف است، در كشورهای گرمسیر و نیمه گرمسیر دیده شده است و از سال 1969 در منطقه كارائیب شامل كشورها Perto Rico و آمریكا و در جزایر Virgin اپیدمی هایی گزارش شده است و مواردی به عنوان موارد وارداتی از كشور هائیتی به آمریكا گزارش شده است.
آربوویروس مسبّب این بیماری، از جنس flavivirus با چهار سروگروپ مشخص می باشد كه توسط پشه های آیدس به انسان منتقل می شود.
تب هموراژیك دانگ
این بیماری معمولا” در كودكان زیر 10 سال كه در منطقه آندمیك تب دانگ زندگی می كنند، دیده می شود. بیشترین مناطق آندمیك آن عبارتند از آسیای جنوب شرقی، چین و كوبا كه معمولا” علائم حاد در طی چند روز با علائم شكم‌درد، خونریزی و نارسایی گردش، بروز می نماید. این بیماری همچنین تب فیلیپینی، Thai و تب هموراژیك آسیای جنوب شرقی خوانده می شود.
تب دانگ و تب هموراژیك دانگ و سندروم شوك دانگ توسط چهار سروتایپ از ویروس دانگ ایجاد می شود و این ویروس ها جزو مهمترین آربوویروس ها محسوب می شوند كه در انسان ایجاد عفونت می نمایند و می توانند از نظر مرگ و میر و حداقل از نظر ایجاد عفونت، حائز اهمیت فوق‌العاده باشند. شایان ذكر است كه این بیماری ها به عنوان بیماری های بازپدید در آمریكای لاتین در طی 20 سال گذشته مطرح شده اند و این امر تنها به منطقه آمریكای لاتین خلاصه نمی گردد، بلكه مناطقی از كارائیب را نیز در برمی گیرد.
تب دانگ بیمارى ویروسى است كه به دو فرم ساده و خونریزى دهنده تظاهر مى كند كه ناقل آن پشه خاكى است كه در جنوب شرق آسیا به شدت رایج است. در گذشته این بیمارى در مناطق روستایى دیده مى شد. به دلیل مهاجرت هاى بى رویه مردم به شهرها تب دانگ به بیمارى شهرى مبدل شده و در شهرهاى بزرگ با شرایط بهداشتى نامناسب تظاهر مى كند. هم اكنون در مناطق وسیعى همچون اندونزى، سریلانكا و هندوستان بروز كرده است، به نحوى كه سال گذشته مواردى از آن در پاكستان گزارش شده است.
موارد تب دانگ در ۵ سال اخیر در منطقه جنوب شرق آسیا گسترش چشمگیرى یافته است، ولی تا كنون موردى از این بیمارى در كشورایران گزارش نشده ولى با افزایش موارد بیمارى و تغییر منطقه جغرافیایى احتمال سرایت آن به ایران وجود دارد.
تب، سردرد، درد عضلانى و بعضا” بثورات جلدى از علائم تب دانگ است.
در فرم خونریزى دهنده آن بیمار از ناحیه دهان، بینى و دستگاه گوارش دچار خونریزى مى شود كه اگر فرد در جریان بیمارى دچار مرگ نشود، ظرف ۲ هفته بیمارى بهبود مى یابد.
دارویى براى بیمارى تب دانگ استفاده نمى شود و كلیه درمانها تجربى است. به عنوان مثال، در صورت بروز خونریزى، خون تجویز مى شود. در فصل شیوع این بیمارى (گرما)، رعایت نكاتى از قبیل عدم مسافرت به این مناطق، الزامى است. لذا به افرادى كه قصد مسافرت به این مناطق را دارند توصیه می شود كه بهداشت فردى را رعایت و از آب آشامیدنى سالم استفاده كنند و قبل از سفر به پزشك مراجعه نمایند و تحت معاینه قرار گیرند.
بر اساس برآورد سازمان جهانی بهداشت، سالانه 50 میلیون نفر مبتلا به این بیماری می‌شوند. تنها راه مؤثر مبارزه با این بیماری مقابله با پشه ناقل آن است. لذا بهسازی محیط زیست از طریق جمع‌آوری زباله‌ها و مكانهایی كه ممكنست آب باران و آبهای سطحی در آنها ذخیره شود، از اقدامات ضروریست. به طور مثال لاستیكهای فرسوده اتومبیل كه آب باران در آنها جمع می‌شود محل مناسبی برای رشد و تكثیر پشه است. بنا به این گزارش جدیدترین اخبار حاكی از بروز 32 مورد این بیماری در عربستان سعودی است. همچنین موارد این بیماری بعد از زمین لرزه تسونامی در شرق آسیا رو به افزایش است، لذا با توجه به امكان ابتلای هموطنان در اثر مسافرت به كشورهای آلوده به این بیماری، استفاده از اسپری‌ها و تركیبات دوركننده حشرات در مدت اقامت در كشورهای فوق می‌تواند در حفظ سلامت آنان مؤثر باشد.
