غربالگری سه ماهه اول

غربالگری سه ماهه اول

غربالگری سه ماهه اول با چه اهدافی انجام می شود؟ آزمایش هایی که در غربالگری سه ماهه اول انجام می شود کدامند؟ برای اطلاع از پاسخ این پرسش ها متن ذیل را مطالعه کنید.

غربالگری سه ماهه اول در هفته 5 تا 12 بارداری انجام می شود. که شامل موارد زیر می باشد:

1-سونوگرافی

در سه ماهه اول جهت تعیین تاریخ دقیق بارداری، تعدادجنین ها، شناسایی ساختمان جفت و تشخیص سقط جنین صورت می گیرد.

2-آزمایش خون

آزمایش خون جهت شمارش گلبول های قرمز، گلبول های سفید و هموگلوبین خون انجام می شود. با این آزمایش احتمال کم خونی فرد بررسی می گردد. و همچنین میزان پلاکت های خون سنجیده می شود. پلاکت یکی از اجزای خون می باشد و مسئولیت لخته شدن خون را بر عهده دارد. در برخی از مادران باردار با پیشرفت حاملگی، کاهش پلاکت خون ایجاد می شود که اگر بررسی نشود در زمان زایمان با خطر خونریزی شدید همراه می شود.

3-آزمایش قند خون ناشتا

4- میزان اسید اوریک، اوره و کراتینین خون و بررسی عملکرد کلیه ها را می سنجد.

5-تست های انعقادی مدت زمان لخته شدن خون بررسی می شود.

6- تست ایدز، , ویروس هپاتیت  و سیفلیس:

این سه عامل عفونی از راه های مختلفی از جمله تماس جنسی منتقل می شود و در صورت ابتلا مادر به جنین نیز منتقل می شود و روی جنین اثرات سوئی می گذارد.

سیفلیس در مراحل نخست به راحتی قابل درمان می باشد. در مورد هپاتیت نیز در صورت مثبت بودن جهت جلوگیری از انتقال به جنین باید به محض تولد از ایمونوگلوبین مخصوص نوزاد استفاده شود.

جهت بیماری ایدز هنوز درمانی وجود ندارد و از راه جفت به جنین منتقل می شود.

مادر در صورت ابتلا به هر یکی از عفونت ها ی سه گانه باید بلافاصله پزشک خود را مطلع کند.

7- آزمایش ادرار و کشت ادرار

آزمایش ادرار و کشت ادرار در زمان بارداری از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا بیشتر خانم ها حداقل یک بار دچارعفونت ادراری می شوند و رد صورتی که درمان کافی و موثر صورت نگیرد و عفونت ادامه یابد منجر بهزایمان زودرس می گردد.

8- تست تحمل گلوکز

• در صورتی که مادر، وزن بالایی داشته باشد
• سن او بالای 35 سال باشد
• سابقه بیش از یک بار سقط داشته باشد
• سابقه تولد نوزاد با وزن بالای 4 کیلو گرم
• مرده زایی
• سابقه دیابت در خانواده

اگر این علائم در مادر باردار وجود داشته باشد علاوه بر آزمایش قند ناشتا، قند خون یک ساعت پس از مصرف گلوکز اندازه گیری می شود.

9- سنجش گروه و RH خون

خون افراد شامل چهار گروه A B AB O می باشد. و از نظر RH به دو گروه مثبت و منفی تقسیم می شوند. اگر خانمی با RH خون منفی با آقایی با RH  خون مثبت ازدواج کند. در دوران بارداری احتمال بروز حساسیت در مادر و پیدایش عوارض در جنین مانند: زردی خطرناک، کم خونی وآسیب مغزی وجود دارد.

جهت پیشگیری از این عوارض تزریق آمپول روگام در هفته های اول بارداری در صورت وجود خونریزی در مادر و نیز در هفته 28 تا 30 بارداری صورت می گیرد .

10-تست کومپس غیر مستقیم

این تست نشان می دهد که آیا مادری که گروه خونی منفی دارد نسبت به گروه خون همسرش حساسیت پیدا کرده است یا نه.در صورت منفی بودن آمپول روگام تزریق می شود.

11- تست تیروئید

برای تشخیص کم کاری تیروئید در مادر که در صورت عدم درمان ممکن است منجر به کند ذهنی در نوزاد گردد.

12- تست خون جهت غربالگری سندرم داون:

این تست از هفته 11 تا 13 هفته و شش روز بارداری و همزمان سونوگرافی دقیق جنین جهت اندازه گیری ضخامت پشت گردن انجام میشود . و به این ترتیب 75 تا 90 درصد کودکان مبتلا به سندرم داون تشخیص داده می شوند.

13- تست ناقلی برای مادر

در صورتی که پدر، ناقل یک بیماری ارثی مغلوب شناخته شده است. تست ناقلی برای مادر انجام می شود. فرد ناقل کسی است که یک ژن سالم و یک ژن معیوب دارد. بنابر این خودش سالم است ولی می تواند بیماری خطرناکی را به فرزندش انتقال دهد.

نکته مهم و قابل توجه این است که آزمایشات پیشنهادی در زمان بارداری حتما در زمان مخصوص به خود باید انجام شود و تاخیر یا تعجیل در انجام آن دقت در نتیجه گیری را کاهش می دهد.

سایر مقالات:

آزمایش کلیه

آلرژی شناسی

نمونه گیری

سم شناسی