بیماری سلیاک

بیماری سلیاک را یک اختلال مزمن گوارشی می دانیم که به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به روده کوچک این بیماری ایجاد می شود. علائم این بیماری را با خوردن غذاهای حاوی گلوتن مشاهده می کنیم. بیماری سلیاک می تواند در دراز مدت بدن را از دریافت مواد مغذی مورد نیاز بازدارد و سبب بروز مشکلات جدی شود. در حال حاضر این بیماری در حال شیوع می باشد که ممکن است طی سال های آتی افراد بسیاری را به خود درگیر کند. هنگامی که با علائمی چون تهوع و نفخ شدید پس از به جا آوردن یک وعده غذایی به پزشک مراجعه می کنید برخی آزمایشات جهت بررسی این بیماری به عمل می آید که می توانید آن را در بهترین آزمایشگاه غرب تهران انجام دهید. اگر شما هم می خواهید اطلاعاتی در رابطه با بیماری سلیاک کسب کنید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

بیماری سلیاک چیست ؟

در بخش مقدمه گفتیم که این بیماری به دلیل حساسیت به گلوتن می تواند علائمی در پی داشته باشد که حتی زندگی فرد را به تهدید وادارد. اما گلوتن چیست و در چه مواد غذایی یافت می شود؟ گلوتن نوعی پروتئین است که به طور طبیعی در گندم و جو یافت می شود. به همین جهت غذاهایی مانند نان ، پاستا ، کیک و کلوچه سرشار از گلوتن می باشند. حتی بسیاری از غذاهای بسته بندی شده ، بالم لب ، خمیردندان ها و مولتی ویتامین ها و برخی از داروها نیز دارای گلوتن می باشند. عوارض این بیماری تا حدی می باشد که می تواند حتی سایر اندام ها را درگیر کند.

توجه به این نکته داشته باشید که بیماری سلیاک با عدم تحمل گندم بسیار متفاوت است.

اولین علائمی که افراد مبتلا به عدم تحمل گلوتن از خود نشان می دهند علائمی نظیر شکم درد و خستگی می باشد. عدم تحمل گلوتن برخلاف بیماری سلیاک آسیبی به روده نمی رساند و سلیاک با آلرژی به گندم تفاوت دارد. البته در آلرژی به گندم علائمی نظیر خارش پوستی ، اشک از چشم ها و دشواری تنفس نیز ظاهر می شود. این علائم در بیماری سلیاک دیده نمی شود. به علاوه آلرژی به گندم سبب آسیب به روده کوچک نمی شود.

چه افرادی در معرض خطر بیماری سلیاک هستند؟

بیماری سلیاک از بسیاری جنبه ها بعد ژنتیکی دارد و در افرادی که در سابقه خانوادگی خود به این بیماری مبتلا بوده اند بیشتر دیده می شود. به این معنا که اگر در خانواده فردی به این بیماری مبتلا باشد احتمال اینکه دیگر اعضای خانواده هم مبتلا شوند وجود دارد.

بیماری سلیاک هم در کودکان و هم در بزرگسالان رخ می دهد و طبق تحقیقاتی که انحام شده است بیشتر زنان را درگیر می کند. سلیاک در افرادی که دارای اختلالات کروموزومی مانند سندروم داون هستند شایع می باشد.

علائم بیماری سلیاک چیست؟

علائم این بیماری در افراد مختلف متفاوت می باشد و غالبا طیف وسیعی از علائم را می تواند شامل شود. معمولا بیمارانی که به سلیاک مبتلا هستند مشکلات گوارشی بسیاری دارند. علائم گوارشی این بیماری در کودکان بیش از بزرگسالان می باشد و عموما شامل موارد زیر می شود:

• نفخ شدید
• اسهال بسیار
• یبوست
• گاز روده
• عدم تحمل لاکتوز موجود در لبنیات
• مدفوع شل و حجیم
• مدفوع چرب و بدبو
• حالت تهوع و استفراغ
• درد در شکم

بیماری سلیاک سبب می شود که مواد مغذی جذب بدن نشود و در کودکان می تواند به مشکلات زیر منجر شود:

• آسیب های دائمی به مینای دندان ها
• تاخیر در بلوغ
• ضعف در رشد کودک ( وزن کودک کمتر از حد انتظار می باشد)
• تغییرات خلقی و احساسی
• بی حوصلگی
• کاهش وزن

برخی از افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند ممکن است بخش های دیگر از بدن آن ها نیز درگیر این بیماری شود. به همین جهت علائم زیر برای آن ها ظاهر می شود:

• درماتیت
• خستگی بسیار و همیشگی
• درد در مفاصل و استخوان ها
• مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب بیش از حد
• مشکلات سیستم عصبی مانند سر درد ، اختلالات حفظ تعادل ، تشنج و آسیب به سیستم اعصاب نوروپاتی محیطی
• مشکلات ناباروری و قاعدگی در دختران
• ناباروری در مردان
• علائمی مانند زخم های دهان ، خشکی دهان ، قرمز شدن زبان

رژیم غذایی در این افراد بایستی بدون گلوتن باشد. این افراد در صورتی که گلوتن مصرف کنند ممکن است دوباره دچار این علائم شوند.

عوارض بیماری سلیاک

بیماری سلیاک می تواند در طولانی مدت عوارضی داشته باشد که ممکن است آزار دهنده و ناراحت کننده باشد این عوارض به شرح زیر می باشند:

• تسریع پوکی استخوان
• نرم شدن استخوان ها
• ابتلا به آنمی
• سوء تغذیه ( زمانی که روده دیگر نمی تواند ویتامین ها و مواد معدنی را جذب کند)
• مشکلات مربوط به سیستم عصبی
• مشکلات مربوط به سیستم تولید مثل

برخی عوارض این بیماری بسیار نادر هستند و به ندرت دیده می شوند و به شرح زیر هستند:

• آدنوکارسینوم : سرطان روده کوچک
• آسیب های کبدی که می تواند منجر به سیروز کبدی یا نارسایی کبدی شود.
• لنفومای غیر هوچکین

در مواردی بسیار نادر پیش می آید که فرد با وجود پرهیز از گلوتن هم چنان در جذب مواد مغذی و معدنی دارای مشکل است. در این صورت این بیماری به سلیاک مقاوم نام برده می شود و می تواند سبب آسیب جدی به روده کوچک شود. در این شرایط ممکن است مواد غذایی را به صورت وریدی به فرد تزریق کنند.