تفسير نتايج تست‌های هپاتيتB به روش سرولوژی
دكتر بهرام شرفخانیان
تست‌های سرولوژیك هپاتیت B شامل بررسی و اندازه‌گیری چند آنتی‌ژن و آنتی‌بادی اختصاصی HBV می‌باشد، ”ماركر”های مختلف به تنهایی و یا به صورت تركیبی از تست‌ها در این ارزیابی قابل‌استفاده‌اند. از این ماركرها (تست‌ها) جهت تعیین مراحل عفونت HBV، حاد یا مزمن بودن آن، ایمن بودن یا حساس بودن بیمار نسبت به ویروس و اینكه آیا این ایمنی ناشی از عفونت قبلی است یا به دلیل واكسیناسیون استفاده می‌شود.
HBs Ag
این آنتی‌ژن پروتئینی است در سطح ویروس هپاتیت B و در طی عفونت‌های حاد یا مزمن در مقادیر بالایی در سرم وجود دارد و قابل شناسایی است. وجود HBs Agنشان‌دهنده آن است كه شخص منتقل‌كننده عفونت است (infectious). بدن بطور طبیعی و به عنوان قسمتی از یك پاسخ ایمنی علیه HBs Ag آنتی‌بادی تولید می‌كند. آنتی‌ژن سطحی (HBs Ag) در تولید واكسن هپاتیت B كاربرد دارد.
Anti-HBs
وجود آنتی HBs معمولاً به عنوان نشانه بهبودی و مصونیت در برابر هپاتیت B تفسیر می‌شود. همچنین این آنتی‌بادی در شخصی كه بطور موفق علیه هپاتیتBواكسینه شده تولید می‌گردد.
Total anti-HBc
این آنتی‌بادی همزمان با بروز علائم بیماری در هپاتیت B حاد در بدن ظاهر می‌شود و برای تمام عمر باقی می‌ماند. وجود آن نشان‌دهنده عفونت قبلی و یا عفونت در حال حاضر، بدون مشخص كردن زمان عفونت می‌باشد.
IgM anti-HBc
مثبت بودن آن نشان‌دهنده عفونت اخیر با هپاتیت B می‌باشد ( كمتر از 6 ماه ) و وجود آن یعنی عفونت حاد
|
حساس(susceptible)
|
منفی منفی منفی |
HBs Ag anti-HBc anti-HBs |
|
مصونیت به دلیل عفونت طبیعی (قبلی)
|
منفی مثبت مثبت |
HBs Ag anti-HBc anti-HBs |
|
مصونیت بواسطه واكسیناسیون هپاتیت B |
منفی منفی مثبت |
HBs Ag anti-HBc anti-HBs |
|
عفونت حاد |
مثبت مثبت مثبت منفی |
HBs Ag anti-HBc IgM anti-HBC anti-HBs |
|
عفونت مزمن |
مثبت مثبت منفی منفی |
HBs Ag anti-HBc IgM anti-HBC anti-HBs |
|
چهار احتمال وجود دارد: 1- بهبود عفونت (بیشترین احتمال) 2- نتیجه مثبت كاذب تست anti-HBc و بنابراین فرد حساس است 3- عفونت مزمن (low- level) 4- بهبودی از عفونت حاد |
منفی مثبت منفی |
HBs Ag anti-HBc anti-HBs
|
